Image
9 Ocak, 2025

Eğitim Türleri

Eğitim Türlerini iki ana başlığa ayırıyoruz. Bunlar Formal Eğitim ve İnformal Eğitim. Formal eğitimide kendi içinde örgün ve yaygın olmak üzere ikiye ayırıyoruz… Yaygın eğitime baktığımızda da onunda 4 ana türü olduğunu görüyoruz.

Formal Eğitimle ilgili sayacağım bu 3 özellik olmazsa olmazdır. Formal eğitim

1. Planlı, programlı ve kasıtlı yapılan eğitimdir. 

2. • Belli bir zamanda ve mekanda gerçekleşir. 

3. • Olumlu ve istendik davranış kazandırmak esastır. 

Formal eğitim, Örgün ve yaygın eğitim olmak üzere 2’ye ayrılır.

Örgün Eğitim:

Okullarda gerçekleştirilen planlı, programlı öğretim faaliyetleridir. 

  • Okulöncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversitede verilen eğitim örgün eğitim kapsamındadır.• Yaş sınırı söz konusudur. Örneğin birinci sınıfa başlamak için belli bir yaş şartı vardır. Daha erken ya da daha geç başlayamazsınız.
  • Kadameler arasında aşamalılık söz konusudur. Yani ortaokulu bitirmeden liseye başlayamazsınız ya da lise diplomanız olmadan üniversiteye başlayamazsınız. 
  • Sürecin belli aşamalarında ve sonunda değerlendirme yapılır. Okullarda yapılan yazılılar, vizeler, finaller buna örnektir.

Şimdi gelelim formal eğitimin bir diğer türü olan Yaygın Eğitime

• Ayrımı çok basit Örgün eğitim dışındaki planlı programlı eğitim faaliyetleri yaygın eğitimdir. 

• Yaş sınırlaması ve aşamalılık söz konusu değildir. Yaşınız kaç olursa olsun İngilizce kursuna gidebilirsiniz değil mi? Şimdi çocuklar için bile İngilizce kursu var. Ya da İngilizce kursuna yazılacaksınız diyelim kimse size lise diploması sormaz. 

  • Burada Gönüllük esastır. Mesela ilköğretim zorunlu olduğu için örgün eğitim kapsamındadır.
  • Yaygın eğitime Halk eğitim merkezleri, yabancı dil kursları, sınava hazırlık kursları, sürücü kursları örnek gösterilebilir. 

Şimdi Başlıca yaygın eğitim türleri aşağıdaki gibidir: 

Halk Eğitimi: Mahallemizdeki, ilçemizdeki halk eğitim merkezleri var ya bu işte o arkadaşlar. Okuma yazma, dericilik, ebru, ahşap süsleme, iş güvenliği, güzellik ve saç bakımı vb kursların olduğu merkezlerdir. Amaç; kişisel gelişim, mesleki gelişim ve toplumsallaşmadır. 

Hizmet İçi Eğitim: Kişinin çalıştığı kurumun hazırladığı eğitim programıdır. Örneğin, öğretmenlerin milli eğitim bakanlığının kurslarına katılması. 

  • İşbaşında Eğitim:  Bu eğitimde bireyler çalışma ortamında, ofiste, atölyede, makine başında eğitirler. Örneğin, akıllı tahta kullanımı... Şimdi biraz açalım bunu FATİH projesiyle okullara akıllı tahtalar getirildi. Fakat akıllı tahta kullanımı konusunda bazı öğretmenlerimiz sorun yaşadı. Bakanlıkta bu konuda uzman teknisyenler görevlendirdi ve o teknisyenler okullara gelerek akıllı tahta kullanımı hakkında eğitim verdi. İşte bu iş başında eğitimdir.  
  • Son olarak Hizmet Sonrası Eğitim: Emekli olan bireylerin toplumdan kopmaması için hazırlanan eğitimlerdir. Musiki cemiyetleri bunun en güzel örneğidir. 

Şimdi geldik İNFORMAL EĞİTİM konusuna. İnformal eğitim

• Formal eğitime göre daha kapsamlıdır

• Planlı, programlı değildir. 

Olumlu ve olumsuz öğrenmeler gerçekleşebilir. 

Örtük program kapsamındadır. 

Gözlem ve taklit en çok kullanılan yöntemdir. 

Hadi bir de İnformal Eğitim Örneklerine göz atalım 

• Bir gencin sigaraya başlaması 

• Oyun oynarken sıra beklemek 

• Arkadaşlarının düşüncelerine saygı göstermek 

• Grup çalışmalarına uyum sağlamak 

  • Söz isterken parmak kaldırmak… Siz de aklınıza gelen örnekleri notlarınıza yazarsanız bu konu daha kalıcı olur. 

Diğer Makalelere Göz At